چاپ سیلک چیست؟ مزایا و معایب آن کدامند؟
روشهای چاپ بسیاری وجود دارند که هر کدام دارای قابلیتها و محدودیتهای مختص به خود میباشند که باتوجه به کاربرد هر یک از آنها استفاده میشود. امروزه در صنایع گوناگون از روشهای متنوع چاپ برای ایجاد انواع طرحها و الگوها استفاده مینمایند.
یکی از روشهای مهم و پرکاربرد چاپ که از آن برای چاپ تصاویر با کیفیت بر روی انواع سطوح استفاده مینمایند، چاپ سیلک(Screen printing) است.
این روش چاپ از کیفیت و دقت بالایی برخوردار است که در صنایع بزرگ مانند صنعت چاپ، تبلیغات، لوازم شخصی، لوازم خانگی و… مورد استفاده قرار میگیرد.
یکی از مهمترین کاربردهای چاپ سیلک، چاپ بر روی کاغذ و پارچه است، بطوریکه با ورود این روش به صنعت نساجی، توسعه عظیمی در این صنعت بوجود آمد.
چاپ سیلک و یا سیلک اسکرین از طریق قابهایی که به آن شابلون گفته میشود، انجام میگیرد.
در ادامه به معرفی و بررسی کاربرد، مزایا و معایب روش چاپ سیلک خواهیم پرداخت. تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا اطلاعات پایه ای در مورد این روش چاپ پرکاربرد دریافت نمایید.
چاپ سیلک چیست؟
چاپ سیلک (سیلک اسکرین) یکی از معروفترین نوع چاپ در دنیا میباشد که طبق گفته کارشناسان، منشاء آن کشور ژاپن است و نخستین بار توسط آنها به کار گرفته شده است و سپس به کشورهای دیگر رواج پیدا کرده است.
چاپ سیلک توسط شابلون صورت میگیرد که چاپ بر روی پارچه از اصلیترین کاربردهای آن است که همانطور که پیشتر گفتیم موجب رونق و توسعه صنعت نساجی شده است.
این روش چاپ با استفاده از یک قاب سیلکی و جوهر مناسب بر روی سطوح اعمال میشود و سطح چاپ شونده طی فرآیند خاصی خشک میشود.
چاپ سیلک از دقت و کیفیت بالایی برخوردار میباشد و به همین دلیل به عنوان روشی مناسب برای تولید محصولات باکیفیت شناخته شده است.
روش چاپ سیلک از قدیمیترین روشهای چاپ است که با پیشرفت تکنولوژی، دستگاههای مورد استفاده برای این روش چاپ، مدرن و بروز شده است که به راحتی با استفاده از آن میتوان چاپ روی اجناس متنوع را انجام داد.
اما این سوال پیش میآید که این روش چاپ دارای چه مراحلی است و به چه صورت انجام میگیرد؟ در پاسخ به این سوال به سراغ معرفی مراحل چاپ سیلک میرویم.
مراحل چاپ سیلک به چه صورت است؟
با دریافت کاربردهای فراوان و اهمیت بالای روش چاپ سیلک، دقت داشتن در تمامی مراحل آن بسیار حائز اهمیت است و به عبارت سادهتر هر چه مراحل چاپ با دقت انجام شوند، چاپی با کیفیتتر در اختیار خواهید داشت.
برخی از این مراحل پیش از چاپ و برخی در هنگام چاپ باید رعایت شود.
از جمله مراحل پیش از چاپ سیلک که باید به آن توجه داشته باشید، تهیه توری است. چاپ سیلک بوسیله توریهای بسیار ریزی که در قاب و کلیشه مخصوص قرار گرفته، صورت میگیرد.
نکتهای باید به آن دقت داشته باشید این است که هرچه تعداد سوراخهای ایجاد شده در این شابلون بیشتر باشد، کیفیت تصاویر بیشتر خواهد شد.
این توریها از جنس ابریشم یا پلی استر هستند که بوسیله قابهای مختلف محصور میشوند. این قابها نیز با توجه به استفادهای که از شابلون میشود، از جنسهای فلزی، چوبی و… تهیه میشوند.
پس از ثابت شدن توری در قاب، تصویر مورد نظر بر روی آنها نقش میبندد، سپس بخشهایی از تصویر که نباید رنگ به خود بگیرند توسط مادهای مسدودکننده پوشیده میشوند. سپس زیرکار را با استفاده از فشار غلتک یا کاردک به سطح چاپ شونده منتقل میکنند. رنگ یا زیرکار فقط از بخشهایی که مسدود نشده به کاغذ و یا سطح چاپ شونده منتقل و تصویر روی آن ظاهر میشود.
شرکتها و کارخانههای مجهز برای سهولت و سرعت بخشیدن عملکرد خود از دستگاه چاپ سیلک اتومات استفاده مینمایند. هر دو روش چاپ سیلک از کیفیت و دقت بالایی برخوردار هستند و در برخی موارد تفاوتهایی نیز دارند که به آنها خواهیم پرداخت.
انواع چاپ سیلک
چاپ سیلک را با توجه به نوع مواد بکاررفته شابلون، برحسته یا صاف بودن چاپ و… به انواع گوناگونی تقسیم مینمایند که هر یک از انواع چاپ سیلک کاربردهای متفاوتی دارند.
از پرکاربردترین انواع چاپ سیلک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- چاپ با لاک برجسته آبی
- چاپ معمولی
- چاپ دیسکو
- چاپ ترام
- چاپ پفکی
- چاپ فلوک
- چاپ پلاستی زول
- چاپ اورینت
- چاپ PVC
- چاپ پلاستیزول
تفاوت دستگاه چاپ سیلک دستی و چاپ سیلک اتومات چیست؟
چاپ سیلک به دو روش دستی و اتومات انجام میشود.
در چاپ سیلک دستی یک الگو بر روی صفحهای نازک با استفاده از یک چاپگر سیلک قرار میگیرد. صفحه چاپگر سیلک که دارای جنسی پلاستیکی است روی الگو قرار داده میشود و یک ماده رنگزای خاص بر روی الگو پاشیده میشود. سپس صفحه از روی الگو برداشته شده و بر روی پارچه یا سطح چاپ شونده منتقل میشود.
در چاپ سیلک اتومات تمامی مراحل از آماده سازی مواد تا خشک شدن چاپ، بصورت خودکار توسط دستگاه انجام میشود.
یکی از تفاوتهای چاپ سیلک دستی با چاپ سیلک اتومات، در تعداد و سرعت چاپ است. بدیهی است که چاپ سیلک اتومات توسط ماشین آلات و تجهیزات خاصی انجام میشود که علاوه بر دقت بالا، باعث سرعت بخشیدن به فرآیند چاپ میشود.
دیگر تفاوت آنها در مرحله کاردک کشی است. در چاپ سیلک دستی این کار توسط چاپگر و افراد انجام میشود ولی در چاپ سیلک اتومات دستگاه به صورت خودکار تمام کار را انجام میدهد.
چاپ سیلک چه کاربردهایی دارد؟
روش چاپ سیلک و یا سیلک اسکرین با امکانات فراوان، بر روی اشیاء مختلف در شکل و اندازههای گوناگون قابل اجرا میباشد.
باتوجه به قدمت چندین هزار ساله چاپ سیلک، دامنه کاربرد این چاپ بسیار گسترده است و به نوعی در تمامی صنایع بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد.
چاپ روی پارچه یکی از هزاران کارایی این روش چاپ است که بسیار پرکاربرد و ارزان است. کاربرد چاپ سیلک از سادهترین و ارزانترین وجه آن (به عنوان چاپ صنعتی در تولید کالاهای مصرفی) تا پیچیدهترین و پیشرفتهترین آن (خلق اثر هنری) گسترده میباشد.
از جمله کاربردهای چاپ سیلک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تصویر روی شیشههای شیر پاستوریزه، آب معدنی و نوشابه
- چاپ بر روی انواع مواد مانند پارچه، چینی، سرامیک، فلز
- چاپ تابلوهای راهنمایی و رانندگی
- کالاهای پزشکی
- خودرو سازی و صنایع وابسته به آن
- قطعات الکترونیکی
- اسباب بازی
- ظروف یکبار مصرف
- لوازم آرایشی
- هدایای تبلیغاتی
- و …
بطور خلاصه شما میتوانید از چاپ یک تصویر ساده بر روی بادکنک تا رنگهای بسیار حرفهای روی خودرو را با استفاده از چاپ سیلک ایجاد نمایید. چاپ سیلک در بین روشهای چاپی بسیار منحصر به فرد است.
لوازم مورد نیاز برای چاپ سیلک کدامند؟
از جمله لوازمی که برای چاپ سیلک مورد نیاز است شامل:
- لاک و حساس کننده سیلک
- میز نور سیلک
- دستگاه خشک کن سیلک
- پاک کننده شابلون برای شستشو آنها
- کاغذ مخصوص برای چاپ عکس و طرح مورد نظر
- شابلون چاپ سیلک
- اسکویجی برای کشیدن رنگ بر روی شابلون توری
چاپ سیلک چه مزایا و معایبی دارد؟
مزایای چاپ سیلک
- تنوع رنگ در این نوع چاپ بسیار بالاست
- ماندگاری چاپ و تصویر به مدت طولانی
- هزینه پایین و بصرفه
- قابلیت چاپ بر روی سطوح مدور و غیر هم سطح
- کیفیت بالا رنگ و تصاویر
- اشغال فضای کم دستگاه چاپ
- قابلیت ارائه رنگ با کیفیت در پارچه تیره
معایب چاپ سیلک
- زمان بر بودن فرآیند چاپ مخصوصا در زمان استفاده از چند رنگ همزمان
- مناسب نبودن برای اجسام کوچک
- سازگار نبودن جوهرهای سیلک برای محیط زیست
هزینه چاپ سیلک چگونه است؟
با توجه به گرانی و تورم در ایران، نرخ چاپ متغیر است و قیمت چاپ سیلک بر اساس نوع دستگاه و سفارش مشتری تغییر میکند و با کاربردهای فراوان این روش چاپ، نمیتوان قیمت ثابتی را برای آن در نظر گرفت.
عوامل بسیاری در تعیین قیمت چاپ سیلک دخیل هستند که یکی از اصلیترین آنان، مواد اولیه و متریال استفاده شده در فرآیند چاپ است که هرچه مواد اولیه مرغوب و با کیفیت باشد، ماندگاری و ترکیب رنگ با کیفیتتر خواهد بود.
عوامل موثر بر ارزش گذاری چاپ سیلک:
- تعداد رنگ و طرحهای انتخابی
- سایز طرح
- تعداد تیراژ
- جنس توری
- نوع دستگاه (دستی یا اتومات)
- جنس رنگ
در این مقاله از وبلاگ شرکت کلیشه سازی طاها نگار گرافیک سعی نمودیم تا با ارائه اطلاعات کافی شما را با مزایا، معایب و کاربردهای یکی از مهمترین و پرکاربردترین روشهای چاپ آشنا نماییم. امیدوارم مطالب فوق برای شما عزیزان مفید واقع گردد.
برای برقراری ارتباط با شرکت کلیشه سازی طاها نگار گرافیک میتوانید با مراجعه به قسمت تماس با ما، با مشاوران و مهندسان ما در ارتباط باشید.
پاسخگوی سوالات شما در کوتاهترین زمان ممکن خواهیم بود.