مرکب چاپ چیست و انواع آن کدامند؟
مرکب چاپ ماده مصرفی مورد استفاده برای ساخت یک تصویر چاپ شده بر روی سطوح چاپی مانند کاغذ، پلاستیک، چوب، شیشه و… است.
اغلب مرکبها وظیفه انتقال اطلاعات یا مطالب، تزئین و زیبا سازی و یا حفاظت را بر عهده دارند.
مرکب چاپ را میتوان بر اساس عوامل مختلفی همچون، کاربرد، رنگ و بافت و نوع خشک شدن دسته بندی نمود که در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد.
از مرکب چاپ در روشهای مختلف استفاده میشود که در روشهای چاپ از مرکب برای انتقال تصاویر و یا اطلاعات بر روی سطوح مورد نظر استفاده مینمایند.
استفاده از مرکب چاپ در روشهای چاپ افست، لیتوگرافی، چاپ برجسته، چاپ گراور، چاپ سیلیک اسکرین، چاپ منعطف و بسیاری از روشهای دیگر کاربرد دارد.
در این بخش از وب سایت کلیشه سازی طاها نگار گرافیک درمورد مرکب چاپ و انواع آن صحبت خواهیم کرد. امیدواریم مطالب عنوان شده برای بهره برداری شما عزیزان مفید واقع گردد.
در ابتدا به بیان تعریفی از مرکب چاپ خواهیم پرداخت.
مرکب چاپ چیست؟
مرکب چاپ مخلوط پراکندهای از رنگدانهها در داخل یک سیال حامل یا محلولی از یک جوهر است که در آن محصول نهایی، سیال، خمیر و یا پودری است که باید روی سطحی قرار گرفته و خشک شود.
به عبارت دیگر مرکب چاپ ماده مصرفی برای تشکیل تصویر روی یک جنس چاپی است. مرکبها بصورت مایع (مرکب چاپ فلکسو و روتروگراور) و یا خمیری (مرکب چاپ افست) در چاپهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند.
مرکب چاپ وظیفه انتقال اطلاعات و موارد چاپی را برعهده دارد. انواع مرکب چاپ را میتوان بر اساس ترکیب و بافت، کاربرد و همچنین کاربرد نهایی و نوع روش خشک شدن دسته بندی کرد.
انواع مرکب چاپ بر اساس ترکیب و بافت مرکب
مرکبهای چاپ بر اساس بافت و ترکیب ساختار آنها شامل انواعی همچون موارد زیر هستند:
- مرکب روغنی یا مرکب خمیری
- مرکب حلال
- مرکب مایع
- مرکبهای مخصوص
از این مرکبهای گفته شده در روشهای چاپ مختلفی برای انتقال تصاویر و دادههای چاپی استفاده مینمایند که عبارتند از:
- چاپ افست
- چاپ لیتوگرافی
- چاپ گراور
- چاپ فلکسو گرافیگ
- چاپ سیلیک اسکرین
- چاپ استندسیلی
- چاپ تکثیر
- چاپ الکترو استاتیک
- و…
کاربردهای نهایی مرکب چاپ
از مرکب چاپ در زمینههای بسیاری بهره گرفته میشود که از آن مرکبها برای چاپ روی انواعی از سطوح چاپی استفاده مینمایند. از جمله کاربردهای نهایی مرکب چاپ میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- چاپ روزنامه و مجلات
- چاپ کتاب
- چاپ کارتن
- چاپ مطالب تبلیغاتی
- چاپ پاکتهای کاغذی
- چاپ ظروف فلزی
- چاپ برچسبها
- چاپ ظروف پلاستیکی
- چاپ فویلها
- چاپ روکشها و سلفون
- چاپ بسته بندی مواد غذایی
- چاپ پارچه
- و…
بادقت در موارد ذکر شده در مییابید که از مرکب چاپ بر روی انواع سطوح فلزی، چوبی، پلاستیکی و… میتوان استفاده کرد.
روش خشک شدن مرکب چاپ
انواع مرکب چاپ با روشهای متفاوتی خشک میشوند. روشهای مختلفی برای خشک کردن مرکب چاپ وجود دارد که در این بخش شما را با انواع آن آشنا خواهیم ساخت.
- خشک شدن با اکسیداسیون
- خشک شدن با تبخیر
- خشک شدن با رسوب دهی
- خشک شدن با پلیمریزاسیون
- خشک شدگی شیمیایی
- خشک شدن سرد
- خشک شدن ژلاتینی
- خشک شدن با پرتوهای فوق بنفش
اگرمرکب با روش خشک شدن با پرتوهای بنفش خشک گردد، علاوه بر کاهش الودگی، مصرف انرژی تا ۲۰درصد کل انرژی لازم برای اجرای خشک کردن با اجاقهای حرارتی کاهش مییابد.
البته کاهش انرژی برای خشک شدن در رنگهای مختلف چاپ متفاوت است.
اجزای تشکیل دهنده مرکب چاپ
مرکبهای چاپ حاوی بخشهای مختلفی هستند که در نهایت به تولید مرکب چاپ منجرب میگردد.
- حامل: مایع حامل کننده پیگمنت و دای
- پیگمنت و دای: رنگی که رنگ مرکب را معین میکند.
- رزین: مایع شیمایی که باعث حرکت روان و چسبندگی پیگمنت به سطح چاپ میشود.
- مواد افزودنی: مانند خشک کن برای خشک کردن سریع مرکب یا مواد تشکیل دهنده که ویژگیهای کلیدی مرکب را تعین میکند.
- حلال: حلالها در مرکب مایع مانند آب و روغن هستند که ترکیب پیگمنت و رزین درون آنها وجود دارد که سبب رقیق شدن مرکب میشود.
مرکب پیگمنت و دای چیست؟
دای و پیگمنت نوعی رنگ دهنده به مرکب چاپ هستند.
مرکب دای و پیگمنت سبب تغییر رنگ سایر موارد میشوند زیرا بصورت انتخابی طول موجهای مختلف نور را جذب میکنند.
پیگمنتها به دو صورت مصنوعی و طبیعی (شامل پیگمنتهای زمینی و معنوی، پیگمنتهای بیولوژیکی گرفته شده از حیوانات و گیاهان) هستند که بیشتر بصورت ارگانیک مورد استفاده قرار میگیرد زیرا رنگهای روشتر و قویتر از نوع غیر ارگانیک تولید میکنند.
انواع مرکبها
۱. مرکبهای سیلیک اسکرین
این نوع مرکبها دارای غلظت رنگی ضعیفی هستند که از نوع روغنهای خشک شده میباشند و در هر رنگی ساخته میشوند.
۲. مرکبهای لیتوگرافیگ
این نوع مرکبها برای چاپ بر روی سطوح صاف توسط مواد شیمیایی و دارویی تولید میشوند و اغلب برای چاپ بر روی لوحها استفاده میشوند.
۳. مرکبهای تراوشی
مرکبهای تراوشی نوعی از مرکب امنیتی هستند که دارای رنگدانههای مخصوصی هستند.
به این صورت که پس از چاپ بر روی کاغذ به خورد آن رفته و به راحتی قابل خراش و یا پاک شدن نیستند.
از این مرکبها بیشتر برای چاپ اسناد و اوراق گران بها استفاده میشود.
۴. مرکبهای فلوئورسنت
مرکبهای فلوئورسنت از نوع مرکبهای ویژه هستد که این نوع مرکبها رنگدانههایی فلورسنت دارند که به راحتی مشاهده شده و فلوئورسنت آن را میتوان زیر نور یو وی مشاهده کرد.
برای چاپ عکس و یا متن از این مرکبها استفاده میشود.
۵. مرکبهای کاتالیتیک
این نوع مرکبها برای چاپ وب کاربرد دارند. نوعی جوهر نمک با مخلوط ترکیب میشود تا از به هم پیوسته شدن آنها روی ماشین چاپ و در حرارت معمولی جلوگیری کند.
۶. مرکبهای مغناطیسی
از انوع دیگر مرکبها مرکبهای مغناطیسی هستند که برای بالا بردن سرعت و بازده جابجایی چکهای بانکی ساخته شدهاند.
رنگدانههای این مرکب بعد از چاپ خاصیت مغناطیسی شدن دارند و حروف چاپ به وسیله ابزار الکترونیکی تشخیص داده میشود.
۷. مرکبهای بسیا ربراق
این نوع مرکبها حاوی مقداری وارنیش هستند و پس از خشک شدن سبب براقی آنها میشوند.
۸. مرکبهای هیت سیت
این نوع مرکبها از نوع سریع خشک شونده هستند به طریقی که فرصتی برای پخش یا جذب بیش از حد معمول به کاغذ را ندارند.
سخن پایانی
مرکب چاپ مادهای مصرفی برای ساخت تصاویر و اطلاعات چاپی بر روی سطوح چاپی هستند که در بسیاری از روشهای چاپ پر کاربرد در صنعت چاپ مورد استفاده قرار میگیرند.
مرکبها دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام بر حسب ساختار و ویژگی در موارد گوناگونی مورد استفاده قرار میگیرند.
در این بخش از وب سایت کلیشه طاها سعی برآن داشتیم تا با تعریف مرکب چاپ، بیان انواع مرکب چاپ از نظر ترکیب، کاربرد و روش خشک شدن و هم چنین انواع مرکبهای مورد استفاده در زمینههای مختلف صنایع چاپ را خدمت شما عزیزان بیان نماییم.
با توجه به مطالب بسیاری که در حوزه مرکب چاپ میتوان بررسی نمود، دراین بخش سعی بر آن داشتیم تا شما را با اطلاعات لازم و اولیه مرکب و مرکب چاپ آشنا نماییم در بخشهای دیگر به بررسی مرکب چاپ هایی همچون فلکسو، افست، سیلیک و… خواهیم پرداخت.
امیدواریم مطالب ارائه شده برای بهره برداری شما عزیزان مفید واقع گردد.
در صورت داشتن هر گونه سوال و درخواست مشاوره میتوانید به راحتی با مراجعه به صفحه تماس با ما درخواست خود را ثبت نموده و با کارشناسان و مشاوران شرکت کلیشه سازی طاها نگار گرافیک ارتباط برقرار نمایید.